Çocuklarda Depresyon Nedir? Çocuklarda Depresyon Olabilir mi?
Depresyon sadece yetişkinlerin karşı karşıya kalacağı bir durum olmadığından çocuklarda depresyon olgusu yaygın bir şekilde ortaya çıkar. Olumsuz duyguların baş göstermesi ve çocukların psikolojik olarak kendilerini huzursuz hissetmeleri çocuklarda depresyonun genel tanımıdır. Bu kapsamda çocuğun olumsuz duygularda kalıcılıkla karşılaştığı ve bazı işlevlerde eksiklik yaşadığı söylenebilir.
Çocuklarda Depresyon Belirtileri Nelerdir? Çocuğun Depresyonda Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Çocuklarda depresyon, ebeveynlerin mutlaka farkına varması gereken problemlerden bir tanesidir. Çocuğun ilerleyen dönemde yaşayacağı ruhsal problemlerin derinleşmesine yol açabilecek depresyonu fark etmek için belirtileri çok iyi bilmek gerekir. Aşağıda sıralanan belirtiler çocuğunuzun depresyonda olduğunu anlamanızda oldukça önemli rol oynar.
- Üzüntü ve ağlama halinin sıklıkla görülmesi,
- Umutsuzluk,
- Hobilere karşı ilgisizlik ve isteksizlik,
- Enerji kaybı ve can sıkılması,
- İletişim bozuklukları ve toplumdan soyutlanma,
- Özgüven eksikliği ve suçlu hissetme,
- Başarısız olunacağına dair kaygı,
- Öfkeli ve alıngan ruh hali,
- İlişkilerde sorunlar yaşanması,
- Okul derslerine ilgisizlik ve başarısızlık,
- Odaklanma sorunları,
- Sık tekrar eden baş ağrıları ve fiziksel sorunlar,
- Uyku düzeninde ciddi değişiklikler,
- İntihar ve kendine zarar verme düşüncesi,
- Evden uzaklaşma arzusu.
Tüm bu durumlar çocuğun depresif bir ruh haline sahip olduğunu kanıtlayacak belirtilerdir. Günlük yaşamda farklı davranan ve sık sık anlam veremediğiniz hareketler yapan çocuğunuzun depresyonda olduğunu düşünerek harekete geçmelisiniz.
Çocuk ve Ergenlerdeki Depresyon Belirtilerinin Erişkinlerdekinden Farkları Nelerdir?
Çocuklar gerek fiziksel gerekse de psikolojik anlamda daha hassastır. Yetişkinlere kıyasla daha hassas olan çocuklardaki duyguların kontrol altına alınması da zordur. Bu nedenle ebeveyn ve çevredeki diğer kimselerin depresif çocuklara karşı davranışlarını kontrol etmeleri gerekir. ‘Çocuksu Hareketler’ olarak tanımlanan bazı durumlar depresyonun belirtisi olarak kabul edilmelidir.
Çocukların yetişkinlere göre depresyonu davranış sorunları olarak dışa vurması muhtemeldir. Yetişkinlerde ise bu durum daha çok içe kapanma ile kendini gösterir. Çocukların intihara meyilli olması yetişkinlere kıyasla çok daha yüksek orandadır. Yetişkinlerle kıyaslandığında çocuklardaki depresyon sonraki yaşamı derinden etkileyeceğinden destek oldukça önemlidir. Aile ilişkilerini onarılamaz şekilde sarsabilecek olan çocuklarda depresyonu doğru ele almak gerekir.
Çocuklarda Depresyonun Nedeni Nedir?
Çocuklarda depresyon görülmesinin nedenleri düşünüldüğünde farklı aile yaşamı ve çevresel faktörler büyük etkendir. Bu nedenle de her çocuk için tetikleyici neden aynı olmayabilir. Ancak genel itibarıyla çocukların depresyona girmesine yol açan faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Anne ve/veya babanın ölümü,
- Çocukların aileden uzak kalması,
- Aile içerisinde sevgi bağına engel sorunlar,
- Çocuğun kronik/ölümcül hastalığa yakalanması,
- Cinsel istismar,
- Aile içi şiddet,
- Aile birliğinin dağılması,
- Aileye yeni bireylerin katılması,
- Ev ya da okul değişikliği.
Genel tetikleyici nedenler bu şekilde olsa da çocuklarda depresyonu gündeme getirecek farklı nedenler olabilmektedir.
Çocuklarda Ne Zaman Depresyon Tanısı Konur? Depresyon Belirtileri Kaç Yaşında Başlar?
Çocuklarda depresif ruh halinin görülmesi ile alakalı genel ayrım ‘Oyun Çağı’ ve ‘Okul Çağı’ olarak iki kısımda ele alınmaktadır. Oyun çağı olarak bilinen dönemde depresyonun görülme ihtimali çok daha düşüktür. Yaş ilerledikçe ve çocuk topluma katıldıkça depresyon halinin daha da yaygınlaşması söz konusu olur.
Depresyonun belirti göstermesi ve tanı koyma süreci kişiden kişiye değişir. Hatta cinsiyet dahi bu konuda belirleyici bir faktör olabilmektedir. Ergenlik dönemi, çocuklarda depresyonun en yaygın görüldüğü periyot olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle de ‘ergen’ bireylere karşı daha hoşgörülü olmak ve problemi doğru bir yaklaşımla çözmeye çalışmak gerekir.
Çocuğun Mutsuz Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Çocukların mutlu olması için bir oyuncağa sahip olmaları ya da aile üyeleri tarafından sevilmeleri dahi yeterlidir. Bu noktada çocuğu mutlu etmek değil mutsuz etmek zor olandır. Ancak aile içi sorunlar ve diğer faktörler değerlendirildiğinde çocuğun mutsuzluğunu da iyi değerlendirmek gerekir.
Mutlu çocuklar genellikle oyun oynamak, konuşmak, meraklı gözlerle çevreyi incelemek ve hareketli olur. Ancak mutsuz çocuklarda bunun tam tersi durumlar ortaya çıkar. Nitekim çocuklarda depresyon belirtileri olarak da ifade edilen hususlar mutsuzluğun anlaşılmasında önemlidir. Çocuğunuz henüz depresyona girmemiş olsa dahi söz konusu belirtileri göstermesi mutsuz olduğunu kanıtlar.
Çocuğum Depresyondaysa Ben Ne Yapmalıyım?
Çocukların depresyonda olması günümüzde çok daha yaygın bir durum olarak kabul edilmektedir. Bu durumda ailelerin depresyona karşı daha hassas olması ve profesyonel destek alması gerekir. Çocuklarda depresyon görülmesi halinde ailelerin sorunu kendileri çözmek yerine destek almaları daha doğru olacaktır. Çünkü doğru olduğu düşünülen bir davranış çocuğu içinden çıkılamaz duygulara sürükleyebilir.
Çocuklarda Depresyona Eşlik Eden Başka Sorunlar Var Mıdır?
Depresyon başlı başına bir sorun ve belirtileriyle birlikte çocuğun yaşamını derinden etkileyen bir konudur. Depresyondan kaynaklanan başka sorunlar olmasa da zaman zaman uyku bozuklukları, panik atak ve stresin çok ciddi boyutlara ulaşması söz konusu olabilmektedir. Bu tür durumlar çocuklarda depresyonun sonuçları olabileceğinden ekstra bir problem olarak düşünülmemelidir.
Çocuklarda Depresyon Kendiliğinden Geçer mi?
Çocuklarda depresyon, kendiliğinden geçmeyecek bir sorundur. Bu nedenle de çocuğunda depresyon belirtilerini fark eden anne ve babaların zamana bırakmak yerine profesyonel destek almaları gerekir. Çoğu zaman anne ve babanın nasıl davranması gerektiği konusunda destek sağlayan profesyoneller zaman zaman çocuklarla da iletişime geçer.
Psikolojik tedavinin nasıl gerçekleşeceği ve ne kadar sürede tamamlanacağı farklılaşsa da çocuklarda depresyon kesinlikle ihmal edilmemelidir. Aksi takdirde psikolojik desteğin dahi yetersiz kalacağı sonuçların görülmesi mümkündür.
Çocuklarda Depresyon Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Depresyonun zamanla ortadan kalkacağı düşüncesi toplumdaki yaygın ve yanlış bir kanıdır. Yineleyici bir sorun olması çocuklarda depresyonun tekrar etmesine ve daha şiddetli sonuçlara yol açmasına neden olur. Yaşamın sonraki evrelerinde günlük yaşamı, iş hayatını ve sosyal ilişkileri derinden sarsacak durumların yaşanmasına yol açacak tedaviye başvurmama durumunu asla tercih etmemek gerekir.
Çocuğunuzun depresyonda olması durumunu sakin karşılayarak profesyonellerden destek almanız çocuğunuzun ilerleyen dönemde bambaşka bir hayat yaşamasına katkı sağlayacaktır.
Çocuklarda Depresyonun Tedavisi Nedir?
Çocuklarda görülen depresyona karşı tek bir tedavi yönteminden söz etmek doğru değildir. Zira depresyonu tetikleyen faktörler ve çocuğun içinde bulunduğu çevre farklıdır. Bu nedenle de çocuğa özel tedavilerden yarar sağlamak gerekir. Peki, çocuklarda görülen depresyonu tedavi ederken hangi yöntemlerden faydalanılmaktadır?
- Stres ve endişeye yol açan faktörlerin engellenmesi,
- İlaç tedavileri,
- Grup tedavileri,
- Aile terapileri,
- Bireysel psikoterapi.
Tüm bu yöntemler çerçevesinde psikolojik rahatsızlıkları profesyonel bir bakış açısıyla ortadan kaldırmak mümkündür.
Çocuk Psikiyatristi Dr. Bilge Merve Kalaycı, profesyonel yaklaşımı ve çocuğunuzun sağlığını düşünerek çözümler geliştirmesi ile sizlere destek olur. Siz de ‘Çocuğum depresyonda ne yapmalıyım?’ diyorsanız hemen randevu oluşturabilirsiniz.
Çocuklarda ve Ergenlerde İnternet ve Oyun Bağımlılığı
Çocuklarda ve Ergenlerde Kekemelik